Dünya genelinde hastalığa yakalanmış kişi sayısı 23 milyonu, can kaybı sayısı da 800 bini geçmiş durumdadır. En çok vaka görülen on ülkenin Kuzey ve Güney Amerika, Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarında olması hastalığın iklim koşullarından bağımsız olduğunun bir göstergesidir. Yani ilk zamanlar düşünüldüğü gibi havaların ısınması ile virüs etkisini kaybetmemiştir.
Pandemi sürecinde ülkemizde henüz vaka görülmemişken önleyici tedbirler alınmaya başlanıştır. Hastalığın yayılmasını önlemek ve yavaşlatmak için son sekiz ayda neler yapıldığını ve yaşananları kronolojik olarak hatırlatacak bilgiler ektedir. Türkiye’deki son durum ile ilgili gözlemler şu şekildedir:
1 Haziran’da başlayan “yeni” normale dönüş sürecinde alınan tedbirlerin gevşetilmesi, dini bayram kutlamaları, ibadet faaliyetleri; iç turizmdeki hareketlenmeler, mevsimsel tarım işçilerinin hareketliliği; düğün, nişan, cenaze gibi insanların kalabalık oluşturduğu faaliyetlerin çoğalması, açıklanan vefat sayılarının düşüklüğü gibi nedenlerle halkın COVID-19 salgınının ciddiyetini algılama şeklini değiştirmiştir.
Bazı yerlerde adeta 2020 öncesine dönülmüş sürekli hatırlatılan MASKE, MESAFE ve TEMİZLİK maalesef unutulmuş görünmektedir. Oysa hastalık gerilememiş–Bakanlık açıklamalarında görüldüğü üzere- vaka sayılarındaki artış devam etmektedir. Ölümlerin ilk aylardakine göre az olması hastalığın klinik seyrinin daha iyi anlaşılması, bakım hizmetlerinin ve tedavi algoritmalarının iyileştirilmesine bağlı olabilir ama bu durum hastalığın öldürücülüğünü değiştirmemektedir.
14 Temmuz’dan bu yana 1000’in altında olan yeni vaka sayısı Ağustos ayı başından itibaren artarak 8 Ağustos’ta 1172 olarak açıklanmıştır. Vaka sayılarının artış eğiliminde olması nedeniyle okullarda yüz yüze eğitime geçilme tarihi 31 Ağustos’tan 21 Eylül’e ertelendi. 25 Ağustos tarihi itibari ile düğün, nişan vb. etkinliklere kısıtlamalar Türkiye genelinde uygulamaya konuldu. 31 Ağustos tarihinde sayı 1.587 olarak açıklanmıştır.
Covid 19 ve işyerlerinde mücadelede son durum
Pandeminin başından bu yana ilgili bakanlıkların rehberliğinde, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) profesyonelleri hizmet sundukları işyerlerinde COVID-19 pandemisine karşı alınması gereken tedbirlere yönelik başta Covid-19 risk analizi hazırlamak olmak üzere güncel yayınlanan kuralların işyerlerinde uygulanması için işverenlere rehberlik yapmaya devam etmektedirler.
Henüz hastalığa karşı etkili bir aşı veya ilaç piyasaya sürülememiştir. Bu nedenle yapılması gereken en önemli şey MASKE, MESAFE ve TEMİZLİK kurallarını gözeterek vaka sayısını azaltmak, sağlık kuruluşlarının yükünü hafifleterek diğer sağlık sorunları için insanların yeniden hizmet alabilmelerini sağlamaktır. Salgın nedeniyle azalan poliklinik hizmetleri ve ertelenen ameliyatlar ileride başka halk sağlığı sorunlarına yol açabilir.
İşyerlerinde Covid 19 Rehaveti
Toplumsal yaşamda Covid-19 ile ilgili mücadeledeki risk algısının düşmesi dolaylı olarak işyerlerini de etkilemektedir. Eğer işyerinizde aşağıdaki durumlardan birini veya birkaçını gözlemliyorsanız sizin işyerinizde de “Covid 19 Rehaveti” başlamış demektir:
İşyerinizde COVID-19’a yönelik önlemlerin gevşetilmesi çalışanların hastalığı önemsememesi nedeniyle yaşanabilecek en basit olay pozitif bir Covid vakasının çıkmasıdır. Ancak unutulmamalıdır ki pozitif çıkan her vaka hem işyeri hem de ailesi için çıkabilecek yeni vakaların habercisidir. Daha ileri durumda vaka sayısının artması demek belki işyerinin bir süre kapatılması, üretimin veya hizmetin durması demektir. Bu nedenle işyerlerinde COVID-19 salgınına karşı önlem almada işveren-işçi ve İSG profesyonelleri üzerlerine düşen görevleri yerine getirmeye devam etmelidir.
Entegre OSGB
Covid-19 Danışma Kurulu